Last Updated on June 17, 2022 by thaichems
กรดเกลือ ใช้ผสมในน้ำยาชุบโลหะ
สวัสดีครับ วันนี้เราเรามาดูว่า กรดเกลือนั้นใช้กับการชุบโลหะอย่างไร และมีน้ำยาชุบโลหะตัวไหนบ้างที่มีส่วนผสมของกรดเกลือ กันบ้าง
ความหมายของการชุบโลหะ
ก่อนอื่นเรามารู้จักความหมายของ “การชุบโลหะ” กันก่อน
การชุบโลหะ หมายถึง การทำให้โลหะชนิดหนึ่งเคลือบอยู่บนผิวของโลหะอีกชนิดหนึ่ง เป็นเทคโนโลยีที่มีมานาน เพื่อปรับปรุงผิวชิ้นงานให้มีความแข็ง เพื่อทนต่อการสึกหรอ การเสียดสี ความร้อน รวมถึงป้องกันการกัดกร่อน การชุบเคลือบเป็นการนำวัสดุมาเคลือบติดกับผิวชิ้นงานได้แก่ การพ่นเคลือบด้วยเปลวความร้อนการชุบเคลือบผิวด้วยไฟฟ้าการเคลือบผิวด้วยไอ กายภาพและไอเคมี การทาสี การเคลือบสารแม่เหล็กลงบนแผ่นดิสก์
อุตสาหกรรมเกือบทุกประเภทมักจะผ่านการชุบเคลือบทั้งสิ้น ได้แก่ อุตสาหกรรมการบินและอวกาศ อุตสาหกรรมยานยนต์ อุตสาหกรรมเคมีและปิโตรเลียม ตลอดจนชิ้นส่วนทางการแพทย์ หรือจิวเวอรี เครื่องประดับ เช่น ทอง เงิน เป็นต้น
การชุบแข็งเหล็กกล้า เป็นการทำให้เหล็กกล้ามีความแข็งเพิ่มขึ้นโดยการให้ความร้อนเพื่อทำให้เหล็กกล้าเปลี่ยนโครงสร้างผลึก จากนั้นจึงทำให้เย็นตัวลง โดยอัตราการเย็นตัว ต้องเร็วพอที่จะทำให้เหล็กกล้าเปลี่ยนโครงสร้างผลึกเป็น มาร์เทนไซด์ซึ่งมีความแข็งสูง ดังนั้นในทางอุตสาหกรรมการชุบโลหะจัดอยู่ในอุตสาหกรรมตกแต่งผิวโลหะ ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมสนับสนุนของอุตสาหกรรมหลักอื่นๆ จำนวนมาก
การชุบโลหะทำในอุตสาหกรรมหลายๆ เช่น
- อุตสาหกรรมยานยนต์อิเล็กทรอนิกส์
- อุปกรณ์ก่อสร้าง
- อัญมณีและเครื่องประดับ
- เครื่องจักรกลหนัก
- เครื่องใช้ในบ้าน
- อุปรกณ์โทรคมนาคม
- เครื่องมือแพทย์
งานชุบโลหะจะมีขั้นตอนต่างๆที่เกี่ยวข้องกับสารเคมี
1.เริ่มจากการทำความสะอาดชิ้นงาน ตกแต่งผิวด้วยแปรงทองเหลือง ทำความสะอาด
2.จากนั้นจะจุ่มชิ้นงานลงในถังล้างไขมันด้วยน้ำยาฟอสเทค 40
3.ล้างชิ้นงานในถังต่อไป ซึ่งมีน้ำยาโช้คคลีนเนอร์ หลังจากล้างด้วยน้ำกลั่น แล้วจึงล้างในถังกรดเกลือ
ทั้ง 3 ขั้นตอนนี้ คนงานมีโอกาสสัมผัสสารเคมีในถังเหล่านั้น ทั้งที่เป็นน้ำยาซึ่งกระเด็นออกมา และไอระเหยของมัน เมื่อชิ้นงานสะอาดแล้วจึงมาถึงขั้นตอนของการชุบด้วยกระแสไฟฟ้าเพื่อให้เกิดการจับตัวที่ผิวโลหะ ในการชุบนิเกิล จะผ่านการชุบในถังทองแดงซึ่งมีเกลือไซยาไนด์ของทองแดงและโซเดียม ซึ่งเป็นอันตรายอยู่ในน้ำยา เมื่อผ่านการชุบทองแดงเงาแล้ว จึงนำไปชุบในถังนิเกิลประมาณ 10-20 นาที ในถังนี้จะมีนิเกิลซัลเฟต นิเกิลคลอไรด์ และกรด
ดังนั้นในการชุบโลหะ จึงควรระวังไม่ให้สารกระเด็นมาถูก โดยเฉพาะ “กรดเกลือ” ควรสวมถุงมือและแว่นกันการกระเด็น ในห้องชุบควรให้มีการระบายอากาศที่ดี จะช่วยลดการฟุ้งกระจายของไอกรดได้
ชิ้นงานที่เป็นสนิม จะแช่ชิ้นงานในน้ำกรดเกลือ เพื่อเอาสนิมออก
น้ำยาชุบโลหะที่มีส่วนผสมของกรดเกลือ
น้ำยาชุบทอง :
มีหลายสูตรแล้วแต่ผู้ผลิตหรือผู้ใช้จะพัฒนาขึ้น สารเคมีที่ใช้ผสมเป็น้ำยาชุบทองได้ กรดไนตริก หรือกรดดินปะสิว กรดไฮโดรคลอริกหรือกรดเกลือ โซเดียมไซยาไนด์ แผ่นทองคํา และน้ำกลั่น
น้ํายาชุบทองแดงกรด :
เป็นส่วนผสมของสารคอปเปอร์ซัลเฟต กรดซัลฟูริกหรือกรดกํามะถันเข้มข้น 96% กรดไฮโดรคลอ ริกหรือกรดเกลือ และน้ํายาเงา (ทองแดง) น้ํากลั่น
น้ํายาชุบทอง :
มีหลายสูตรแล้วแต่ผู้ผลิตหรือผู้ใช้จะพัฒนาขึ้น สารเคมีที่ใช้ผสมเป็นน้ํายาชุบทองได้แก่ กรดไนตริก หรือกรดดินปะสิว กรดไฮโดรคลอริกหรือกรดเกลือ โซเดียมไซยาไนด์ แผ่นทองคํา และน้ํากลั่น
โลหะและเครื่องมือต่างๆ ที่ต้องชุบ